Cúm mùa là một trong những bệnh truyền nhiễm phổ biến, lây lan nhanh chóng và có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. Với khả năng biến đổi không ngừng của virus cúm, việc tiêm vắc xin cúm mùa hàng năm là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Cúm mùa và nguy cơ từ virus cúm
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm, có khoảng 5-10% người lớn và 20-30% trẻ em trên thế giới mắc cúm mùa, trong đó khoảng 500.000 trường hợp tử vong liên quan đến bệnh này. Tại Việt Nam, trung bình mỗi năm ghi nhận từ 1 đến 1,8 triệu ca mắc cúm.
Chuyên gia y tế cho biết, do Việt Nam nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đới, cúm có thể xuất hiện quanh năm, với ba chủng virus cúm A, B và C. Trong đó, cúm A là chủng phổ biến nhất, gây ra các đợt dịch lớn, dễ dàng biến đổi và lây lan nhanh chóng. Cúm A thường gây biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là các biến chủng như A/H1N1, A/H3N2. Cúm B tuy ít gặp hơn nhưng vẫn có thể gây ra các ổ dịch nhỏ, trong khi cúm C rất hiếm gặp.
Những đối tượng dễ bị ảnh hưởng nghiêm trọng từ cúm mùa bao gồm trẻ nhỏ dưới 6 tuổi, người cao tuổi (trên 65 tuổi), phụ nữ mang thai, và những người mắc bệnh nền như tim mạch, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), hen suyễn. Đối với các nhóm này, cúm mùa có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, suy hô hấp hoặc làm nặng thêm các bệnh lý nền.
Vắc xin cúm mùa - Biện pháp phòng ngừa hiệu quả
Vắc xin là một trong những biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất đối với bệnh cúm mùa. Tại Việt Nam, hiện có bốn loại vắc xin cúm mùa lưu hành, bao gồm ba loại nhập khẩu từ Pháp, Hà Lan, Hàn Quốc và một loại vắc xin tự sản xuất là Ivacflu-S của Viện Vắc xin và Sinh phẩm Y tế (IVAC).
Tiêm vắc xin là vũ khí hiệu quả nhất để phòng ngừa bệnh cúm mùa
Ivacflu-S: Vắc xin cúm mùa do Việt Nam sản xuất
Ivacflu-S là vắc xin cúm mùa duy nhất do Việt Nam tự sản xuất và đã được WHO cùng Tổ chức Y tế Toàn cầu PATH hỗ trợ phát triển, từ cơ sở vật chất, công nghệ đến thử nghiệm lâm sàng. Ban đầu, vắc xin Ivacflu-S chỉ được chỉ định cho một số đối tượng nhất định, nhưng hiện nay, sản phẩm này đã được khuyến cáo sử dụng cho tất cả đối tượng từ 6 tháng tuổi trở lên, tương đương với các vắc xin nhập khẩu.
Thời điểm tiêm vắc xin cúm mùa
Chuyên gia y tế cho biết, cúm mùa tại Việt Nam thường chia thành hai mùa dịch chính: mùa cúm Bắc bán cầu (từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau) và mùa cúm Nam bán cầu (từ tháng 4 đến tháng 9). Vì vậy, thời điểm tiêm vắc xin cúm tốt nhất là từ 2 tuần đến 1 tháng trước khi mùa dịch bắt đầu. Việc tiêm vắc xin sớm giúp cơ thể có đủ thời gian tạo ra miễn dịch và bảo vệ sức khỏe hiệu quả nhất. Đặc biệt, đối với những đối tượng có nguy cơ cao như trẻ em, người già, và phụ nữ mang thai, có thể tiêm vắc xin cúm nhắc lại hai lần mỗi năm.
Cập nhật vắc xin cúm mùa
WHO thường xuyên cập nhật khuyến cáo về các chủng cúm trong vắc xin hàng năm dựa trên nghiên cứu dịch tễ học và di truyền của virus. Trước đây, WHO khuyến cáo vắc xin cúm mùa bao gồm bốn chủng: A/H1N1, A/H3N2, B/Yamagata, và B/Victoria. Tuy nhiên, từ năm 2020, WHO đã loại bỏ chủng B/Yamagata do không còn lưu hành trên toàn cầu, và từ năm 2025, nhiều quốc gia sẽ chuyển sang sử dụng vắc xin ba chủng: A/H1N1, A/H3N2, và B/Victoria.
TS Dương Hữu Thái, Viện trưởng IVAC, trao đổi về bệnh cúm mùa và vắc xin cúm mùa
Tầm quan trọng của vắc xin cúm mùa
Ivacflu-S hiện đã được phân phối rộng rãi tại Việt Nam và có thể dễ dàng tiếp cận tại các cơ sở tiêm chủng. Việc tiêm vắc xin cúm đúng thời điểm và đầy đủ giúp giảm thiểu nguy cơ lây lan cúm trong cộng đồng, bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình. Hằng năm, IVAC sản xuất khoảng 1 triệu liều Ivacflu-S và dự kiến nâng công suất lên 3 triệu liều vào năm 2030.
Ngoài ra, IVAC cũng đang nghiên cứu phát triển vắc xin cúm dạng bơm tiêm sẵn, giúp người dân tiếp cận dễ dàng và thuận tiện hơn.
Kết luận
Tiêm vắc xin cúm mùa là một trong những cách phòng ngừa bệnh cúm hiệu quả nhất, giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng và giảm thiểu gánh nặng cho hệ thống y tế. Vắc xin cúm Ivacflu-S, sản phẩm nội địa do Việt Nam sản xuất, đóng góp quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cho người dân và đối phó với các dịch cúm mùa.
NGUÒN: Báo thanh niên