Ngày 7/1/2025, Sở Y tế TPHCM đã thông tin về bệnh do vi rút Human metapneumovirus (HMPV) đang bùng phát tại Trung Quốc và thực tế bệnh tại thành phố. Theo Sở Y tế, đây không phải là virus mới, mà là một trong các tác nhân gây viêm hô hấp, đặc biệt ở trẻ em. Virus này đã được phát hiện tại TP.HCM và chiếm tỷ lệ thấp (12,5% ở trẻ em) so với các tác nhân khác như rhinovirus (44,6%), virus hợp bào hô hấp (RSV) (41,1%) và cúm A (25%). Theo thống kê từ hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm TP.HCM trong năm 2024, số ca viêm đường hô hấp dao động từ 16.000 - 18.000 ca mỗi tháng trong 8 tháng đầu năm, và có sự gia tăng trong 3 tháng cuối năm. Các bệnh hô hấp có xu hướng gia tăng vào mùa lạnh, nhưng đến nay, không có biến động bất thường về số ca mắc hay tình trạng bệnh nặng tại các bệnh viện.
HMPV không phải là virus mới, từng được phát hiện là một trong những tác nhân gây viêm hô hấp ở trẻ em trong các năm 2023 và 2024
Tình Hình Tác Nhân Gây Viêm Hô Hấp Ở TP.HCM
Kết quả từ chương trình nghiên cứu tác nhân viêm phổi cộng đồng hợp tác giữa Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) và các đối tác như Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới TP.HCM, Viện Pasteur Nha Trang, Trung tâm bệnh truyền nhiễm quốc gia Singapore (dự án PREPARE) cho thấy, các virus và vi khuẩn phổ biến vẫn là tác nhân chính gây bệnh. Kết quả xét nghiệm 103 bệnh nhân viêm phổi cộng đồng (gồm 56 trẻ em và 47 người lớn) từ tháng 7 đến tháng 12 năm 2024 tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới TP.HCM cho thấy: HMPV chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ (12,5% ở trẻ em) so với các tác nhân khác như H. influenzae (71,4%), S. pneumoniae (42,9%), virus cúm A (25%), rhinovirus (44,6%), và RSV (41,1%). Ở người lớn, các tác nhân phổ biến gồm H. influenzae (42,6%), S. pneumoniae (27,7%) và virus cúm A (48,9%).
Đặc biệt, trong đợt bùng phát viêm hô hấp trẻ em vào cuối năm 2023 tại TP.HCM, HMPV cũng được phát hiện với tỷ lệ 15%.
Human metapneumovirus (HMPV) không phải là virus mới
Khuyến Cáo Của Sở Y Tế TP.HCM Về Tình Hình Dịch Bệnh
Mặc dù tỷ lệ HMPV hiện tại không cao, Sở Y tế TP.HCM khuyến cáo không nên chủ quan trước những diễn biến có thể xảy ra. Sở Y tế đã chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM (HCDC) và các đơn vị y tế tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh trên toàn cầu. Cùng với đó, TP.HCM sẽ triển khai các biện pháp kiểm dịch y tế tại sân bay và cảng biển để phát hiện và ngăn ngừa nguy cơ lây lan dịch bệnh (nếu có).
Ngoài ra, các hoạt động giám sát dịch tễ nội địa sẽ tiếp tục, bao gồm theo dõi số ca viêm hô hấp, số ca viêm hô hấp cấp tính nặng nhập viện, giám sát các tác nhân gây viêm hô hấp, và giám sát các sự kiện dịch tễ như chùm ca bệnh tại trường học, nhà máy, cộng đồng để xử lý kịp thời.
Thông Tin Về Virus Human Metapneumovirus (HMPV)
Human Metapneumovirus (HMPV) là một virus thuộc họ Pneumoviridae, được phát hiện lần đầu tiên vào năm 2001. HMPV có mối liên hệ với virus hợp bào hô hấp (RSV) và là một trong các tác nhân gây viêm nhiễm đường hô hấp ở trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch suy giảm. Virus này lây lan qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với bề mặt nhiễm virus, đặc biệt có nguy cơ lây lan cao trong mùa đông và đầu mùa xuân.
Các triệu chứng của HMPV bao gồm ho, sổ mũi, nghẹt mũi, đau họng và sốt. Trong các trường hợp nghiêm trọng, HMPV có thể dẫn đến viêm phổi nặng. Hiện nay, không có vắc xin phòng ngừa hoặc thuốc điều trị đặc hiệu cho HMPV. Do đó, việc thực hiện các biện pháp phòng dịch và theo dõi sức khỏe theo khuyến cáo của ngành y tế là hết sức quan trọng.
Kết Luận
Mặc dù HMPV không phải là virus mới, nhưng với khả năng lây lan và tác động đến sức khỏe, đặc biệt ở trẻ em, việc theo dõi và phòng ngừa bệnh hô hấp là rất cần thiết. Người dân cần thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân và theo dõi sức khỏe thường xuyên, nhất là trong mùa đông và đầu mùa xuân, khi nguy cơ lây nhiễm cao.
Nguồn: Sở y tế Tp. Hồ Chí Minh